'मी सावरकर'

सन्मित्र डॉ. सचिन चिंगरे, धुळे यांनी, 

'मी सावरकर' एक अभिनव वक्तृत्व स्पर्धा २०१८ साठी 

'वरिष्ठ गट - ४५ ते ६०' या श्रेणीत पाठविलेला त्यांच्या प्रकटनाचा व्हीडीओ.

तात्याराव...!

स्वतंत्र भारत आणि मातृभूमीच्या प्रेमास समर्पित विशिष्ट हिंदुत्वाचा विचार मांडणारे, आद्य क्रांतिकारक, धीरोद्दात्त स्वातंत्र्यसेनानी, मुत्सद्दी राजकारणी, विद्याननिष्ठ तत्वज्ञ, जातीअंताचे तत्वज्ञान मांडणारे समाजसुधारकांचे प्रणेते आणि असीम प्रतिभा तथा अफाट बुद्धिमत्ता यांचा अनोखा संगम असलेले भाषाशुद्धी आणि लिपीशुद्धीचे चळवळींचे द्रष्टे धुरीण - स्वातंत्र्यवीर विनायक दामोदर सावरकर उर्फ तात्याराव यांची आज १३५वी जयंती. 

‘१८५७चा स्वातंत्र्य समर’ या ग्रंथात या दैवी प्रतिभेच्या साहित्यिकाने, ब्रिटीशांनी ज्याचा 'फसलेले बंड' अशी नोंद करून बेदखल करण्याचा प्रयत्न केला, तो 'स्वातंत्र्यसंग्राम' कसा होता याची अत्यंत तर्कशुद्ध आणि शास्त्रीय मांडणी करून देशवासीयांच्या अस्मितेला केवळ आवाहनच केले नाही तर स्वातंत्र्यलढ्याच्या यज्ञकुंडातला वन्ही चेतविण्यासाठी आपल्या आयुष्याच्या समिधा केल्या.

ओजस्वी विचार, अमोघ वक्तृत्व, अभिजात प्रकटन, अलौकिक ध्येर्य आणि असाधारण प्रतिभा लाभलेल्या या एकमेवाव्द्वितीय पुरुषोत्तमाने सुमारे १०,००० पाने मराठीत आणि १,५०० पाने इंग्रजीत एवढे विपुल आणि समृद्ध लेखन केले आहे. ते वाचण्याचा, समजून घेण्याचा आणि आचरण्याचा प्रामाणिक प्रयत्न करणे हीच या महापुरुषास खरी आदरांजली ठरेल.

श्री. नित्सुरे सरांनी स्वातंत्र्यवीरांच्या १००व्या जयंती निमित्ताने रचलेली कविता आज या प्रसंगी स्वत: गाऊन दाखवली त्याचे चित्रीकरण सर्वांसाठी...

राज-का-रण...!

कर्नाटक निवडणुकीच्या निमित्ताने गेले पाच दिवस लोकशाही व एकूणच राजकीय व्यवस्थेचा जो फड रंगला त्यामुळे नागरिकांच्या राजकीय भानाचा, त्यातील सहभागाचा आणि त्या संबंधी परिपक्वतेचा मुद्दा पुन्हा एकदा ऐरणीवर आला. आपल्याला खरेखुरे लोकशाही राज्य हवे असल्यास नागरिकांच्या जाणीव जागृती, राजकीय आकलन क्षमता-विकास आणि राजकारणातील सक्रीय सहभागाला पर्याय नाही हे सत्य पुन्हा नव्याने अधोरेखित झाले. या निमित्ताने जर्मन कवि, नाटककार व रंगकर्मी बेरटोल्ट ब्रेक्ट याने त्याचे अत्यंत परखड विचार नि:संदिग्धपणे ज्या कठोर शब्दात मांडलेत ते जाणून घ्यायलाच हवेत. मूळ जर्मन प्रकटनाचा हा मराठीतील मुक्त अनुवाद...

जगात निरनिराळ्या प्रकारचे अशिक्षित आढळतात परन्तु सर्वात वाईट अडाणी हा 'राजकीय-अशिक्षित' होय. तो काहीही ऐकत नाही, काहीही पहात नाही आणि कुठल्याही राजकीय घडामोडीत भाग घेत नाही. त्याला, आपल्याला लागणाऱ्या डाळ-तांदूळ, पीठ-मीठ, भाडे-तोडे, औषध-पाणी आणि एकूणच जीवनावश्यक सर्वच घटकांचे दाम राजकीय धोरणांवर ठरतात, याचा एकततर पत्ताच नसतो किंवा तमा नसते. एवढेच नाही तर या महाभागाला आपल्या राजकीय अनास्थेचा एवढा दंभ असतो की तो ‘मला राजकारणाविषयी मनस्वी घृणा आहे’ असे छातीठोकपणे सांगत हिंडतो. अशा महामूर्खास या गोष्टीचा मुळी पत्ताच नसतो की त्याच्या राजकीय घडामोडींपासून अलिप्त रहाण्याने समाजात वेश्या, अनाथ बालके, भुरटे चोर-लुटारू एवढेच नव्हे तर शोषण करणाऱ्या बहुराष्ट्रीय कंपन्यांचे लांगुलचालन करणारे भ्रष्ट राजकारणी यांची वाढ होत असते...!

दिनविशेष...!

आज मातृदिन आणि पपांचा वाढदिवस!

'चला पालकत्व साजरे करू या...' या माझ्या महत्वाकांक्षी उपक्रमाला याहून अधिक चांगला मुहूर्त मिळणे शक्य नाही. आज या कार्यक्रमाची संहिता पक्की करण्याचे काम सुरु करतांना, 'आई-बाप' या विषयी वपुंचे विचार केवळ संस्मरणीयच नाही तर अत्यंत सूचक व म्हणूनच वंदनीय ठरतात.

वपु म्हणतात...

"नजर शाबूत असलेला बाप मुलाला एकदाच जन्म देऊन थांबत नाही, आयुष्यभर तो जन्मच देत असतो. मुलाला मोकळेपणी फिरून देणे, तो एक स्वयंभू जीव आहे हे जाणणं, त्याला त्याची स्वतःची सुखदु:ख आहेत याचं स्मरण ठेवणं, लोभ-मोह-माया या मर्यादांनी तो स्वतंत्रपणे बांधला गेला आहे याची ओळख होणं आणि आयुष्याला सामोरं जाण्यासाठी त्याला सगळे मार्ग मोकळे ठेवणं... हे जो बाप करतो तो प्रतिक्षणी मुलाला जन्म देतो!"

"मुलाच्या हातून एखादी चूक झाली तर आईला तो स्वतःचा अपमान वाटतो, पण बापाला, त्या चुकीचे परिणाम मुलालाच जास्त भोगावे लागतील, याची चिंता वाटते. वार झाला तर आई जखमेवर फुंकर घालते, बाप वरच्यावरच वार पेलून धरतो..."

आयुष्यात ज्यांना असे आई-बाप लाभतात त्यांना निराळे मातृदिन - पितृदिन साजरे करावे लागत नाहीत. आई-बापाची नित्य दखल घेणं, काळजी घेणं हा कर्तव्यभावनेने व्यावहारिक पातळीवर करायचा उपचार न राहता मनोमन जागवायचा संस्कार आणि नित्य सहर्ष साजरा करायचा आचार होतो.

तेंव्हा आजच दिवस अनेकार्थाने खासच... आपण धन्य आहोत या भावनेने आणि ऋणाईत आहोत या जाणिवेने साजरा करण्याचा... मर्मबंधात पिंपळपानासारखा जपून ठेवण्याचा...

...म्हणून आजचा दिनविशेष!