रविवार, २९ ऑक्टोबर, २०२३

सु-बुद्ध...!


नको इर्षा नको दंभ
माणुसकीचा आरंभ
जपण्यास कालत्रयी
युद्ध नको बुद्ध हवा...

कहाण्या त्या उगाळती
संस्कृतीही डागाळती
जाते मानव्य जळूनी
रक्षिण्या संयम हवा... 

अत्याचार झाले फार
अघोरी सारा संहार
अनावर हे आघात
पुसण्या अ-शोक हवा...

जग धावे सैरावैरी
उतावीळ नरनारी
भुलूनी ज्या 'विकासा'स
त्यांसही विवेक हवा...

षडरिपूंचा विळखा
'अहं' वेळीच ओळखा
विखारी विकारी जग
माणूस सु-बुद्ध हवा...

युद्ध नको बुद्ध हवा...!

मंगळवार, २४ ऑक्टोबर, २०२३

दश-हरा...!

 

कुठले सोने लुटायचे 
कुठली देवी पुजायची 
कसला उत्सव करायचा
कुठल्या सीमा उल्लंघायच्या...

याच्या सद्-विवेकाचा
दंभ-विकारावर  विजय...

हीच विजयादशमी... हाच दश-हरा...!

आत्मारामाने अहंकाराच्या विलयाच्या मन:पूर्वक शुभेच्छा...!

शनिवार, १४ ऑक्टोबर, २०२३

बोध...!



जिंदा बाप कोई न पुजे,
मरे बाद पुजवाये |
मुठ्ठी भर चावल लेके,
कौवे को बाप बनाय ||

कांकर पाथर जोरि के,
मस्जिद लई चुनाय |
ता उपर मुल्ला बांग दे,
क्या बहरा हुआ खुदाय ||

मुंड मुड़या हरि मिलें,
सब कोई लेई मुड़ाय |
बार-बार के मुड़ते,
भेंड़ा न बैकुण्ठ जाय ||

जीवन में मरना भला,
जो मरि जानै कोय
|
मरना पहिले जो मरै,
अजय अमर सो होय ||

मैं जानूँ मन मरि गया,
मरि के हुआ भूत |
मूये पीछे उठि लगा,
ऐसा मेरा पूत ||

भक्त मरे क्या रोइये,
जो अपने घर जाय |
रोइये साकट बपुरे,
हाटों हाट बिकाय ||

जब लग आश शरीर की,
मिरतक हुआ न जाय |
काया माया मन तजै,
चौड़े रहा बजाय ||

- संत कबीर

रविवार, १ ऑक्टोबर, २०२३

निरोप...!


'निघालास...?' 
'हो, थकलो. जातो आता.'
'बरंय, भेटू पुढल्या वर्षी!'
'प्रयत्न करतो, जमेलच असं नाही!'
'काय बोलतोस, 
तूच असं म्हणालास तर आम्ही अचकट-विचकट गाण्यांवर कुणापुढे नाचायचं...?'
'हा विचार त्यांनी करायचा ज्यांनी माझी अशी अवस्था केली!'
'त्यांनी म्हणजे कुणी, अशी म्हणजे कशी...?'
'किती प्रश्न विचारतोस, तुला भीती नाही वाटत?'
'वाटते ना म्हणून तर पार्थिवाला विचारतोय...!'
'तसा ऐकणार नाहीस तर तू...!'
'तू सांगून तर बघ...'

'त्यांनी म्हणजे ज्यांनी वि-सर्जनातल्या विवेक आणि विरक्ती ची विकृती केली...
त्यांनी म्हणजे ज्यांनी उत्सवातल्या उन्मेषला तिलांजली देऊन उन्मादाची सक्ती केली...
त्यांनी म्हणजे ज्यांनी सांस्कृतिक चळवळीला राजकीय शक्तिप्रदर्शनाचा आखाडा केला... 
त्यांनी म्हणजे ज्यांनी लोकांच्या श्रद्धेचा बाजार मांडला आणि भाविकांचे अंधभक्त केले... 
त्यांनी म्हणजे ज्यांनी देवाला सुपरहिरो, प्रार्थनेला फिल्मी केले आणि भक्तीचा इव्हेंट केला..
त्यांनी म्हणजे ज्यांनी अंधानुकरणाच्या बाळकडूने पिढ्या न् पिढ्या नासवल्या...
त्यांनी म्हणजे... जाऊ दे, तुला माझा हा विषाद सांगून काय उपयोग?
तू एक साधा सर्वसामान्य सहिष्णू संवेदनशील सपाट भारतीय... 
व्यवस्थेसाठी फक्त एक खर्चिक उपभोक्ता आणि मतिशून्य 'मत'...
तू त्यांचं काय करू शकणारेस?'

'देवा, मला असं अंडरएस्टीमेट करू नकोस, 
तू 'वेनस्डे' आणि 'सिर्फ एक बंदा काफी है' पाहिले नाहीस का रे?'
'हे कितीही फिल्मी वाटले तरी,
तुझ्या याच पॉझिटिव्ह थिंकिंग ने मला दरवर्षी पुन्हा येण्याची उमेद मिळते...!'
'मग, यायलाच लागेल तुला. 
दांभिक कितीही वाढले तरी तुला एकाही भाविकाला अंडरएस्टीमेट करून कसे चालेल...?'
'लब्बाड आहेस तू! जातो मी आता, राजवैद्यांना गाठायला हवं लवकर...'
'का रे? ऑल वेल...?'
'नथिंग सिरीयस रे, थोडे डोळे चुरचुरतायत आणि कानाला दडे बसल्यासारखं झालंय...!'
'तू पण ना देवा, 
उगाच सगळं डोळ्यात तेल घालून बघत बसतोस आणि कान देऊन ऐकतोस,
त्याचेच परिणाम आहेत हे...'
'हो का? मग तुझ्याकडे आहे का यावर काही उपाय...?'
'हो तर, आम्ही सगळे मर्त्य मानव झालो आहोत तसा हो की तूही...'
'कसा...?'
'बधीर...!'